استروک (Stroking) نوعی کاغذ چاپی و برش خورده است که در آن، یک لایه نازک پلاستیک یا پلیمر (معمولاً پلی‌اتیلن) به سطح کاغذ اضافه می‌شود. این لایه پلاستیکی باعث می‌شود که کاغذ مقاوم‌تر شده و بتواند مایعات را بدون نشت یا خرابی نگه دارد. در اصل، کاغذ استروک به همان کاغذهایی گفته می‌شود که دارای این لایه محافظ هستند و از آن‌ها برای تولید لیوان‌های کاغذی و محصولات مشابه استفاده می‌شود.
استفاده از کاغذهای استروک شده در تولید لیوان‌های کاغذی مزایای زیادی دارد، از جمله:
- مقاومت در برابر مایعات: لایه پلاستیکی از نفوذ مایعات به کاغذ جلوگیری می‌کند، بنابراین لیوان‌های ساخته شده از این کاغذها می‌توانند بدون نشت و خراب شدن مایعات داغ یا سرد را نگه دارند.
- دوام بیشتر: لیوان‌های کاغذی استروک شده مقاوم‌تر هستند و در شرایط مختلف، از جمله گرما و رطوبت، دوام بیشتری دارند.
- چاپ با کیفیت: لایه استروک به کاغذ کمک می‌کند که طرح‌ها و رنگ‌ها با کیفیت بالا و بدون تغییر رنگ چاپ شوند، که این امر برای برندسازی و تبلیغات بسیار مهم است.
کاغذ استروک یکی از مواد اولیه اصلی در تولید لیوان‌های کاغذی است و انتخاب مناسب آن می‌تواند بر کیفیت نهایی محصول تأثیرگذار باشد.
ماده اصلی استروک در تولید لیوان‌های کاغذی، کاغذ است که با یک لایه پلی‌اتیلن (PE) یا دیگر مواد پلیمری پوشانده می‌شود. این لایه پلاستیکی باعث می‌شود که کاغذ بتواند مقاومت بیشتری در برابر نفوذ مایعات داشته باشد.
بنابراین، استروک شامل دو جزء اصلی است:
- کاغذ: به عنوان پایه اصلی که به عنوان بدنه لیوان کاغذی عمل می‌کند.
- پلی‌اتیلن (PE) یا مواد پلیمری مشابه: لایه‌ای نازک از پلاستیک که به سطح کاغذ اضافه می‌شود تا از نفوذ مایعات به داخل کاغذ جلوگیری کند و به مقاومت و دوام لیوان کمک کند.
این ترکیب از کاغذ و پلیمر است که به آن خاصیت ضدآب و مقاومت در برابر مایعات می‌دهد، و از آن در تولید لیوان‌های کاغذی، ظروف یکبار مصرف و سایر محصولات مشابه استفاده می‌شود.
با توجه به حجم لیوان مورد نظر تعیین می شود. اندازه استروک ها و وزن کاغذ مورد استفاده برای این محصولات متفاوت است و از کاغذ خام بهداشتی 160، 170 و 180 گرمی در حجم های 70، 110، 120، 180، 220 و 360 سی سی تولید می شود. لیوان‌های قوی‌تر از کاغذهای گرماژ بالاتر تولید می‌شوند و از کاغذهای گرماژ پایین‌تر برای ساخت لیوان‌های کاغذی یکبار مصرف اقتصادی استفاده می‌شود.
استروک با ابعاد مختلف به صورت عمومی، خاص و سفارشی تولید می شود و حجم های 220 و 180 سی سی به دلیل ابعاد و حجم مناسب برای استفاده و طراحی روی بدنه از پرفروش ترین و بهترین گزینه ها برای چاپ می باشد. طرح های سفارشی و انحصاری تک رنگ، دو رنگ و چهار رنگ می‌باشد.
کاغذ استروک از نظر جنس بدنه به چند دسته تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه، به دسته‌بندی‌های اصلی کاغذ استروک از نظر جنس بدنه اشاره می‌کنم:
1. کاغذ استروک با پوشش پلی‌اتیلن (PE)
- پوشش یک‌طرفه (Single PE): این نوع کاغذ استروک دارای یک لایه نازک پلی‌اتیلن در یک سمت است. معمولاً برای تولید لیوان‌های یکبار مصرف سرد و برخی بسته‌بندی‌ها استفاده می‌شود. این نوع کاغذ استروک بیشتر برای محصولاتی که نیازی به مقاومت زیاد در برابر گرما ندارند، مناسب است.
- پوشش دوطرفه (Double PE): این نوع کاغذ استروک در هر دو طرف با لایه پلی‌اتیلن پوشش داده شده است. این پوشش دوطرفه مقاومت بیشتری در برابر نشت مایعات و حرارت دارد و برای تولید لیوان‌های مخصوص نوشیدنی‌های داغ مانند قهوه و چای به کار می‌رود.
2. کاغذ استروک با پوشش پلی‌لاکتیک اسید (PLA)
- کاغذ استروک با پوشش PLA: پلی‌لاکتیک اسید (PLA) یک پلیمر زیست‌تخریب‌پذیر است که به عنوان جایگزینی برای پلی‌اتیلن در کاغذهای استروک استفاده می‌شود. کاغذ استروک با پوشش PLA برای تولید لیوان‌ها و ظروف یکبار مصرفی که سازگار با محیط زیست و قابل کمپوست هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع کاغذ برای برندهایی که بر پایداری محیط زیست تأکید دارند، انتخاب مناسبی است.
3. کاغذ استروک بدون پوشش پلیمری
- کاغذ استروک با پوشش طبیعی (مثلاً باگاس): در برخی موارد، کاغذ استروک می‌تواند از مواد طبیعی مانند باگاس یا سایر مواد تجدیدپذیر ساخته شود که نیاز به لایه پلیمری ندارند یا از پوشش‌های غیرپلیمری زیست‌تخریب‌پذیر استفاده می‌کنند. این نوع کاغذ بیشتر در تولید محصولات کاملاً زیست‌تخریب‌پذیر و پایدار به کار می‌رود.
4. کاغذ استروک با پوشش اکریلیک یا سیلیکونی
- پوشش اکریلیک یا سیلیکونی: برخی کاغذهای استروک به جای پلی‌اتیلن یا PLA، با پوشش‌های اکریلیک یا سیلیکونی پوشش داده می‌شوند که مقاومت بیشتری در برابر حرارت و چربی دارند. این نوع کاغذها در بسته‌بندی‌های خاص غذایی که به مقاومت بیشتر در برابر چربی و حرارت نیاز دارند، کاربرد دارند.
5. کاغذ استروک با پوشش آلومینیومی
- پوشش آلومینیومی: در مواردی که نیاز به جلوگیری کامل از نفوذ هوا و رطوبت است، کاغذ استروک می‌تواند با لایه‌ای از آلومینیوم پوشش داده شود. این نوع کاغذ بیشتر در بسته‌بندی‌های مواد غذایی حساس به هوا و رطوبت استفاده می‌شود.
هر یک از این دسته‌بندی‌ها برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند و انتخاب مناسب بین آن‌ها به نیازهای خاص تولید و مصرف بستگی دارد.
کاغذهای استروک می‌توانند به دو نوع اصلی از نظر ظاهر و بافت سطح تقسیم شوند: استروک مات و استروک گلاسه. هر یک از این انواع ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به تفاوت‌ها و کاربردهای این دو نوع کاغذ استروک اشاره می‌کنم:
1. استروک مات (Matte Coated)
- ویژگی‌ها:
- سطح بدون براقیت: استروک مات دارای سطحی صاف و بدون براقیت است که نور را به صورت یکنواخت‌تر بازتاب می‌دهد. این ویژگی باعث کاهش درخشندگی و جلوه نرم‌تر و لطیف‌تر طرح‌های چاپی می‌شود.
- لمس لطیف: بافت کاغذ مات معمولاً لطیف‌تر و نرم‌تر است و احساسی متفاوت نسبت به کاغذ گلاسه ایجاد می‌کند.
- مقاومت در برابر لکه‌ها: کاغذ مات معمولاً مقاومت بیشتری در برابر اثر انگشت و لکه‌ها دارد، به همین دلیل در مواردی که پاکیزگی و ظاهر طولانی‌مدت اهمیت دارد، ترجیح داده می‌شود.
- کاربردها:
- چاپ‌های با کیفیت بالا: استروک مات برای چاپ‌هایی که نیاز به جلوه‌ی ملایم‌تر و طبیعی‌تر دارند، مناسب است. این نوع کاغذ برای بسته‌بندی‌های لوکس، لیوان‌های کاغذی برای نوشیدنی‌های خاص و محصولات تبلیغاتی که نیاز به ظاهری متین دارند، استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی‌های مواد غذایی: برای بسته‌بندی‌هایی که تأکید بر ظاهر طبیعی و جذاب دارند، مانند بسته‌بندی‌های مواد غذایی ارگانیک و محصولات با برند‌های پایدار.
تفاوت‌ها و انتخاب بین استروک مات و گلاسه:
- ظاهر: اگر به دنبال ظاهری براق و برجسته هستید، استروک گلاسه مناسب‌تر است. اگر ترجیح می‌دهید که ظاهر محصول ملایم‌تر و طبیعی‌تر باشد، استروک مات را انتخاب کنید.
- کاربرد: استروک گلاسه بیشتر برای کاربردهای تبلیغاتی و محصولاتی که نیاز به جلب توجه دارند، استفاده می‌شود، در حالی که استروک مات برای محصولاتی که به لمس نرم‌تر و جلوه‌ای متمایز نیاز دارند، مناسب‌تر است.
- مقاومت در برابر لکه: کاغذ مات کمتر به لکه و اثر انگشت حساس است، بنابراین برای مواردی که به ماندگاری طولانی‌مدت ظاهر نیاز است، بهتر عمل می‌کند.
هر کدام از این کاغذها بر اساس نیاز و هدف نهایی محصول، می‌توانند انتخاب شوند.
